|
|
SCENARIUSZ: JAJKO
Opracowała Gosia Świderek
Cel zajęć: zachęcenie do świadomego zakupu jaj, wybierania jaj nie pochodzących z chowu klatkowego.
Cele operacyjne:
Środki: kartki papieru A4 dla wszystkich uczniów (np. blok rysunkowy), kredki lub farby, linijki, powielone ulotki o kodach na jajkach, jajko z nastemplowanym kodem, papier na ulotki, ewentualnie duże arkusze papieru na poster. Do wersji rozszerzonej: jedno jajo ugotowane na twardo dla każdego ucznia, materiały plastyczne do zdobienia jaj.
Czas trwania: dwie godziny lekcyjne lub trzy (w wersji rozszerzonej) godziny lekcyjne.
Miejsce zajęć: sala lekcyjna.
Grupa wiekowa: począwszy od uczniów klas III szkół podstawowych.
Przebieg zajęć:
Sygnalizujemy uczniom temat zajęć. Pytamy jak często młodzież je jajka, pod jaką postacią, zwróćmy również uwagę na jajka ukryte w różnych potrawach takich jak makarony, ciasta, majonez. Zapytajmy czy uczniowie lubią jajka, czy jajka są zdrowie, dlaczego jemy jajka? Po tym krótkim wstępie rozdajemy kartki papieru formatu A4, prosimy aby uczniowie odmierzyli, na dłuższym boku kartki 26,2 cm i narysowali kreskę lub zagięli kartkę, tak aby powstał prostokąt o wymiarach 21x26,2 cm. Prosimy aby młodzież w dużym prostokącie narysowała skąd się biorą jajka. Wyznaczamy czas na narysowanie obrazków - około 10 minut powinno wystarczyć. Po tym czasie prosimy o zaprezentowanie rysunków. Jeśli w sali jest miejsce możemy usiąść wszyscy w kręgu i trzymać rysunki przed sobą, tak aby każdy miał możliwość ich obejrzenia. Krótko omawiamy najciekawsze. Z pewnością większość rysunków będzie przedstawiała kurę na gnieĽdzie czy na grzędzie a obok jaja, czy też kurę wygrzebującą pędraki, skubiącą trawę czy wyjadającą ziarna. Następnie przestawiamy uczniom kilka faktów dotyczących kur i jajek. Pytamy uczniów, kto z nich widział kurę i pamięta jaka jest duża. Pytamy jak oceniają jakość życia kury, która całe życie spędza w takiej klatce. Prosimy aby uczniowie porównali życie kury z chowu klatkowego z kurami przedstawionymi na rysunkach. W razie potrzeby zadajemy pytania pomocnicze i naprowadzające: czy kura może chodzić, czy choćby się obrócić, rozprostować skrzydła, grze bać w ziemi, wygrzewać w słońcu, skubać trawę, kąpać w piasku? Czym się żywi kura zamknięta w klatce (woda i karma dostarczane są automatycznie rynienką), a czym kura wolnochodząca? Aby uzmysłowić uczniom na jakiej powierzchni spędzają całe swe życie nioski prosimy, by wyobrazili sobie, że całe życie zamknięci są w windzie z pięcioma osobami. Prosimy uczniów aby zastanowili się i opisali kilkoma słowami jak czują się kury z ferm. Starszych uczniów możemy zapytać kto jest winny takiemu stanowi rzeczy i kto to może zmienić. Jeśli w interesie producenta jest jak najbardziej ograniczyć koszty (kosztem jakości życia kur) i osiągnąć jak najwyższe zyski to nie będzie on chciał zmieniać istniejącego stanu. Sprawa nie jest jednak beznadziejna, gdyż klienci - czyli każdy z nas decyduje o tym jakie jajka kupuje i w jaki sposób wyprodukowane. Jeśli wielu z nas zrezygnuje z jajek o kur z chowu klatkowego, a będzie wybierać jajka od kur wolnochodzących lub choćby z chowu ściółkowego, to producenci będą musieli zmienić sposoby chowu, aby nie stracić klientów i zysku. Każdy z nas ma wybór jakie jajka kupuje - wystarczy zwrócić uwagę na napisy na opakowaniu jajek lub na pieczątkę, która znajduje się na każdym jajku w całej Unii Europejskiej. Dla nas najważniejsza jest pierwsza cyfra oznaczająca sposób hodowli 0 - jaja z produkcji ekologicznej (kury żyją w kurniku, ale mogą z niego wychodzić, grzebać, skubać, karmione pożywieniem bez dodatków chemicznych) 1 - jaja z chowu na wolnym wybiegu (kury żyją w kurniku, ale mogą z niego wychodzić, grzebać, skubać) 2 - jaja z chowu ściółkowego (kury zamknięte w kurniku, ale mogą chodzić swobodnie po ściółce) 3 - jaja z chowu klatkowego (kury siedzą całe życie w małych klatkach) Pozostałe oznaczenia to kraj pochodzenia i symbol producenta. Na rysunkach ze szczęśliwymi kurami (na wolnym pasku z boku), które powstały na początku zajęć, można dopisać hasła np. "Kupuj jaja od szczęśliwych kur", "Kupuj jaja oznaczone jak najniższą cyfrą". Następnie rozdajemy uczniom powielone w odpowiedniej ilości "ulotki" z informacją o oznaczeniu jaj i prosimy o ozdobienie jej rysunkami, ewentualnie hasłami. Zadaniem uczniów będzie przekazanie ulotki rodzicom i wyjaśnienie czemu warto wybierać jajka oznaczone jak najniższą cyfrą. Jeśli uczniowie mają ochotę można przygotować więcej ulotek i rozdać je rodzinie, sąsiadom, nauczycielom w szkole. Można również przygotować poster, który wywiesimy na szkolnym korytarzu.
Praca domowaProsimy uczniów aby przy okazji codziennych zakupów dowiedzieli się, które sklepy w okolicy prowadzą sprzedaż jaj oznaczonych numerem 0, 1 lub 2. Po kilku dniach przygotowujemy listę „sklepów przyjaznych kurom", listę wieszamy w klasie i na bieżąco ją aktualizujemy. Jeśli okaże się że w okolicznych sklepach nie ma wyboru jaj, zadaniem uczniów będzie przeprowadzenie rozmowy z pracownikami lub właścicielem sklepu nt. chowu kur niosek. Uczniowie mogą przygotować w szkole petycje do sklepikarzy (należy opracować tekst, przepisać go na komputerze i powielić w odpowiedniej ilości), zachęcającą do wprowadzenia do sprzedaży jaj z chowu wolnowybiegowego lub ściółkowego.
Wersja rozszerzonaPytamy uczniów o symbolikę jaj i tradycje z nimi związane. Następnie uczniowie dekorują jaja według własnego pomysłu. Po zakończeniu przypominamy o tradycji obdarowywania jajem najbliższych, ukochanych i przyjaciół. Zaproponujmy aby chętne osoby wymieniły się jajami. Na końcu zaproponować możemy zabawę, która z pewnością pozwoli wesoło zakończyć lekcję. Jest to tzw. wybitka lub walatka - tradycyjna zabawa wielkanocna. Polega ona na stukaniu się skorupkami jajek. Najpierw w parach, póĽniej zwycięzcy spotykają się ze zwycięzcami i tak do ostatniego niepotłuczonego jajka. Wygrywa oczywiście ten, czyja skorupka pozostanie w całości. Po zabawie możemy zaplanować wspólne spożycie jajecznego drugiego śniadania.
Jaja w kulturzeTradycyjnie zdobione jaja są stałym elementem wielkanocnego stołu, ale zwyczaj zdobienia jaj znany był już w starożytności. Najstarsze odnalezione pisanki pochodzą sprzed 5 tysięcy lat z Asyrii, póĽniejsze z Egiptu (malowane w skarabeusze), Persji, Rzymu i Chin. "Kolorowo pomalowanymi jajkami Chińczycy obdarowywali się wraz z nadejściem wiosny. W starożytnym Egipcie motywem zdobniczym jajek były skarabeusze z dwoma postaciami ludzkimi. W Kairze na jajkach uwieczniano wizerunki sławnych mężów. W Sudanie zamieszczane były cytaty z Koranu. Skorupki chińskich pisanek pokryte były misternymi miniaturami przedstawiającymi kwiaty wiśni, chryzantem, ptaków. Australijscy Aborygeni rzeĽbili jaja strusie, traktując je jako świętość. Do Europy zwyczaj zdobienia jaj przynieśli prawdopodobnie Persowie" [www.wikipedia.pl]. Symbolika jaj związana jest z odradzającym się życiem, kultem słońca - które wiosną przywracało życie, nieskończonością, płodnością. Z jajem związanych jest wiele mitów o powstaniu świata. Kupuj jajka od szczęśliwych kur! Na każdym jajku znajduje się stempel z kodem, pierwsza cyfra informuje o rodzaju hodowli: 3 - jaja z chowu klatkowego (kury siedzą całe życie stłoczone w małych klatkach) 2 - jaja z chowu ściółkowego (kury zamknięte w kurniku, ale mogą chodzić swobodnie po ściółce) 1 - jaja z chowu na wolnym wybiegu (kury żyją w kurniku, ale mogą z niego wychodzić na podwórko) 0 - jaja z produkcji ekologicznej (kury żyją w kurniku, mogą z niego wychodzić na podwórko, z atestem ekologicznym) 
Pobierz kartę pracy - wzór ulotki - gotową do wydrukowania
|
|
